قرار وثیقه و بررسی تمامی زوایای آن

احتمالا در خصوص قرار وثیقه در دادسرا یا مراجع قضایی و قانونی زیاد شنیده باشید که در مراحل رسیدگی به جرم متهم به امور مالی از او اخذ می‌شود. برخی از مردم فلسفه وجود چنین قراری را و برخی دیگر معنای آن را نمی‌دانند. بنابراین از آنجایی که گاهی اوقات از روی ناچاری باید با چنین اصلاحاتی روبه رو می‌شوید؛ باید حتما معنای آن‌ها را بدانید. بنابراین برای آشنایی بیشتر با این نوع قرار و بالا بردن اطلاعات حقوقیتان این مقاله را تا انتها مطالعه نمایید.

معنای قرار وثیقه

هنگامی که شخصی متهم به ارتکاب جرمی می‌شود؛ باید برای انجام تحقیقات در دادسرا یا مراجع قضایی حاضر شود. بازپرس پرونده در چنین مواردی به جای این که فرد متهم را دستگیر کند؛ از او قراری به نام وثیقه را دریافت می‌کند. این قرار به این معناست که متهم به صورت موقت و تا انجام ادامه تحقیقات می‌تواند آزاد باشد؛ اما باید برای تضمین وثیقه‌ای در نزد مراجع قضایی قرار دهد و در هر زمانی که بازپرس از متهم خواست؛ باید در دادگاه حضور پیدا کند.

معمولا این قرار در موارد مالی و خسارات بالا صادر می‌شود و بر اساس دلایل، متهم احتمالا مجرم شناخته خواهد شد. بر این اساس بازپرس برای او این قرار را صادر می‌کند تا در زمان مقرر در دادگاه حضور پیدا کند. هنگامی که این قرار صادر می‌شود؛ متهم یا خانواده و بستگان او می‌تواند وثیقه‌ای مناسب برای آزادی متهم قرار دهند. البته این قرار می‌تواند توسط فردی غریبه هم گذاشته شود اما باید فرد وثیقه گذار ضمانت کند که متهم به دادگاه برمی‌گردد. به تامین وثیقه تودیع وثیقه هم گفته می‌شود و با گذاشتن آن متهم به صورت موقت آزاد است. در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتری در خصوص آزادی موقت متهم دارید؛ بهتر است که با مشاوره رایگان حقوقی در تهران و کرج سوالات خودتان را بپرسید.

تامین قرار وثیقه توسط متهم

در صورتی که متهم خودش چیز با ارزشی داشته باشد می‌تواند از آن به عنوان وثیقه استفاده کند. به عبارت بهتر وثیقه او می‌تواند هر مال منقول یا غیرمنقولی باشد و حتی ضمانت نامه بانکی یا وجه نقد هم می‌تواند به عنوان وثیقه استفاده شود.

در صورتی که وثیقه در نزد مقامات قضایی قرار داده شد؛ متهم باید در هر زمانی که مقامات قضایی  نیاز دیدند؛ حضور پیدا کند. در صورتی که متهم در زمان مقرر شده حاضر نشود، وثیقه او ضبط خواهد شد. اگر متهم دلیل و مدارک کافی برای عدم حضور داشته باشد؛ باید این دلایل را ارائه کند و بعد از بررسی وثیقه او ضبط نمی‌شود.

ارائه وثیقه به وسیله شخصی غیر از متهم

با توجه به این که بیان شد شخصی غیر از متهم هم می‌تواند وثیقه در مراجع قضایی بگذارد؛ این اشخاص می‌تواند یکی از اعضای خانواده یا این که همکاران و دوستان متهم باشد. وکیل کیفری در کرج بیان کرده است که  برای این امر نیاز است که نکاتی به وثیقه گذار تفهیم شود.

• ابتدا باید به وثیقه گذار تفهیم شود که او باید هر زمان که دادگاه نیاز دید؛ متهم را در مراجع قضایی حاضر کند.
• وثیقه گذار باید حتما آدرس معتبر و صحیح خود را اعلام کند و در صورتی که آدرس او تغییر کند؛ این تغییر باید اعلام شود.
• در صورتی که وثیقه گذار نتواند متهم را در روز مقرر در دادگاه حاضر کند؛ وثیقه او ضبط می‌شود.

نداشتن وثیقه جهت ارائه به عنوان قرار وثیقه

بعد از این که از طرف مراجع قضایی این قرار صادر شد؛ حال متهم باید به دنبال یافتن وثیقه باشد. اما گاهی اوقات او نه او وثیقه دارد و نه این که نزدیکان و اشخاص دیگر حاضر به گذاشتن وثیقه نیستند. در این صورت بر اساس قانون متهم باید به بازداشتگاه منتقل می‌شود. در طی مدتی که متهم در بازداشتگاه است؛ خانواده او می‌توانند برای یافتن وثیقه اقدام کنند و اگر آن را به مراجع قضایی تحویل دهند؛ متهم از بازداشتگاه آزاد می‌شود. بنابراین در بازداشت بودن متهم حق او را برای پیدا کردن وثیقه منتفی نمی‌کند.

عوامل موجه برای عدم حضور متهم

بعد از این که متهم با قراردادن یک وثیقه مناسب آزاد شد؛ باید هر زمان که مراجع قضایی او را خواستند؛ حاضر شود. با این حال در برخی موارد ممکن است که متهم در سرموعد در نزد دادگاه حاضر نشود که باعث ضبط وثیقه او خواهد شد. در صورتی که متهم دلایل موجه داشته باشد؛ می‌توان مانع از ضبط وثیقه شد. این دلایل ممکن است بنابر تشخیص بازپرس دادگاه یا یکی از موارد زیر باشد:

• نرسیدن احضاریه یا این که احضاریه دیر رسیده باشد.
• در صورتی که متهم یا خانواده و پدر و مادر او بیمار باشند.
• فوت همسر یا نزدیکان متهم تا درجه سوم
• ابتلا بیماری واگیردار یا پیش آمدن حادثه طبیعی مانند سیل
• در توقیف یا حبس بودن متهم

قبول وثیقه توسط بازپرس

بعد از این که وثیقه به بازپرس دادسرا در کرج معرفی شد؛ نیاز است که این وثیقه مورد قبول بازپرس قرار بگیرد. در ابتدای امر ذکر این نکته مهم است که باید ارزش وثیقه به اندازه خسارت وارد شده یا بیشتر از آن باشد و ممکن است وثیقه‌ای که ارزش آن کمتر از مقدار خسارت وارد شده باشد؛ توسط بازپرس قبول نشود.

از زمانی که وثیقه معرفی می‌شود؛ تا زمانی که مورد قبول واقع شود، متهم باید در بازداشتگاه بماند و بازپرس باید وثیقه را بررسی کند. در صورتی که وثیقه توسط بازپرس قبول نشود؛ او باید علل و دلایل موجه را بیان و سپس آن را در پرونده متهم درج کند.

امکان اعتراض به قرار وثیقه

گاهی اوقات این سوال پیش می‌آید که آیا امکان اعتراض به قرار صادر شده توسط بازپرس وجود دارد یا خیر؟ در این مورد قانون بیان کرده است که متهم می‌تواند به اعتراض بکند اما باید شرایط مورد نیاز را بیان کند. اولین شرط مربوط به رعایت بازه زمانی است و باید بعد از ۱۰ روز از ابلاغ قرار، اعتراض خود را بیان کند. در دومین مورد متهم باید اثبات کند که قرار صادر شده برخلاف قانون است.

نه تنها در خصوص صدور قرار، بلکه در مورد عدم پذیرش قرار هم امکان اعتراض وجود دارد. به این صورت که باید حتما ده روز بعد از این که این قرار صادر شد حتما باید اعتراض توسط متهم بیان شود. در صورتی ک متهم اعتراض داشته باشد، دادگاه رسیدگی کننده موظف است به این اعتراضات رسیدگی کند.

جمع بندی

در پایان بازپرس دادگاه با توجه به اسناد و مدارکی که در دست دارد می‌تواند این قرار را صادر کند که  در نتیجه متهم برای مدت کوتاهی آزاد می‌شود. با این حال توجه به این نکته مهم است که در تمامی دعاوی کیفری امکان صدور چنین قرار وجود ندارد و بازپرس پرونده با توجه به شرایط پرونده می‌تواند این نوع از قرار را صادر کند که البته برای متهم امکان اعتراض وجود دارد.

نکته مهم دیگر این است که امکان پیگیری پرونده هنگامی که شما در بازداشت هستید؛ وجود ندارد. بنابراین بهترین راه حل این است که خانواده شما از وکیل مناسبی برای اعتراض به قرارها و پیگیری پرونده؛ کمک بگیرند. وکیل همیشه بهترین راه حل را با توجه به حال شما معرفی می‌کند. بهترین وکلا را می‌توانید در گروه وکلای کرج وکیل جستوجو کنید و پس از مشورت کوتاه با او پرونده حقوقی خودتان را به او بسپارید تا بهترین نتیجه را عایدتان شود. به خصوص در مورد پرونده‌های کلاهبرداری و سایر پرونده‌های کیفری می‌توانید از وکیل کلاهبرداری در کرج مشورت رایگان دریافت کنید.

سوالات متداول

منظور از قبول وثیقه چیست؟ بعد از این که وثیقه توسط متهم معرفی شد؛ بازپرس پرونده باید آن را قبول کند؛ بنابراین در صورتی که وثیقه را مناسب نداند؛ امکان رد آن وجود دارد.

در چه صورت وثیقه قبول نمی‌شود؟ در صورتی که ارزش آن کمتر از میزان خسارات وارد شده باشد یا این که بازپرس دلایل موجه دیگری ارائه دهد.