تفاوت اعتراض و اغتشاش نوشته شده توسط وکیل پایه یک دادگستری
در این مقاله قصد داریم برخی نکات مهم در خصوص اعتراض مسالمت آمیز و تفاوت آن با اغتشاش را بررسی نماییم.
دراین خصوص ابتدا لازم است تفاوت اعتراض و اغتشاش را بشناسیم.
اعتراض: ابراز مخالفت شخص یا اشخاصی که به صورت گفتاری و نوشتاری در مقابل اتفاقات سیاسی یا اجتماعی باشد.
اغتشاش: ابراز مخالفت شخص یا اشخاصی که ابتدا به صورت گفتاری و سپس با خشونت همراه باشد و نظم کشور را از بین برد و موجب رعب و وحشت شود . البته در قانون چیزی به عنوان اغتشاش وجود ندارد و جرم انگاری نشده است.
درباره این سوال که :
مجازات در اعتراضات و اغتشاشات در قانون به چه صورت می باشد؟
لازم است بدانیم:
طبق اصل ۲۷ قانون اساسی اشعار می دارد : اعتراض در قانون اگر با سلاح و موجب نا امنی در کشور نباشد مجازاتی ندارد.
اصل ۲۷ قانون اساسی : تشکیل اجتماعات و راه پیمایی ها بدون حمل سلاح به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.
اما در خصوص اغتشاشات در قانون مجازات اسلامی برای شخصی که با سلاح گرم یا سرد موجب نا امنی و تخریب اموال عمومی می شود مجازات در نظر گرفته شده است.
از نظر حقوقی برای این موضوع تحلیل های متفاوتی وجود دارد :
قانون گذار برای مرتکبین جرایم علیه امنیت در مواد ۴۹۸ تا ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی ( کتاب تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ ) مجازات در نظر گرفته است .مرتکبین در صورتی که مستوجب مجازات محاربه، افساد فی الارض و بغی نباشد قابل تعزیر است.
حال به تعریف محاربه می پردازیم.
مطابق ماده ۲۷۹ قانون مجازات اسلامی :
محارب کسی است که به قصد جان ، مال یا ناموس مردم و یا رعب و وحشت آن ها از سلاح گرم یا سرد یا … استفاده کند و موجب اخلال در امنیت و نا امنی در کشور شود ،به مجازات اعدام محکوم می شود .بنابراین کسی که در تظاهرات سلاح حمل کند و هدف او صرفا اعتراض به مسائل حاکمیتی نباشد عنوان محارب شناخته نمی شود و تنها می توان او را محکوم به مجازات تعزیر دانست.
البته باید به این نتکته توجه داشت افردی که در اغتشاشات و یا اعتراضات دستگیر میشوند طبق قاون میتوانند از حقوق عادی یک شهروند از جمله درمان حق داشتن وکیل و یا غیره بهره ببرند .
حال به تعریف مفسد فی الارض یا باغی می پردازیم :
طبق ماده ی ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی :
هر کس به طور گسترده مرتکب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد ، جرایم علیه امنیت داخلی یا خارج کشور نشر اکاذیب ، اخلال در نظام اقتصادی کشور ، احراق و تخریب ، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشا یا معاونت در آن ها گردد به گونه ای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور نا امنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع گردد ، مفسد فی الارض محسوب و به اعدام محکوم می گردد.
طبق ماده ۲۸۷ قانون مجازات اسلامی تعریف بغی :
گروهی که در برابر اساس نظام جمهوری اسلامی ایران قیام مسلحانه کنند بغی محسوب می شوند و در صورت استفاده از سلاح اعضای آن به مجازات اعدام محکوم می گردند.
در صورتی که این شرایط وجود نداشته باشد شخص اغتشاش گر به مجازات تعزیری محکوم می شود .
مطابق ماده ۴۹۸ قانون مجازات اسلامی تعزیرات :
در صورتی که فرد در تجمعات محارب شناخته نشود طبق این ماده به حبس از دو تا ده سال محکوم می شوند.
ماده ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی تعزیرات :
هرکس در یکی از دسته ها یا جمعیت های مذکور در ماده ۴۹۸ عضویت یابد به سه ماه تا پنج سال حبس محکوم میگردد مگر این که ثابت شود از اهداف آن بی اطلاع بوده است.
حال در صورتی که شخصی در اجتماعات فوق الذکر حاضر شود و در حین اعتراض مسالمت آمیز یا ارتکاب به جرایم فوق دستگیر شود دارای حقوقی هستند که حائز اهمیت می باشد. در ادامه به برخی از حقوق شخص دستگیر شده در اعتراضات و اغتشاشات می پردازیم.
مطابق مواد ۵۳ ،۱۹۷ و ۱۹۹ قانون آیین دادرسی کیفری
ماده ۵۳ قانون آیین دادرسی کیفری :
ضابطان دادگستری مکلفند اظهارات شخص تحت نظر علت تحت نظر بودن ، تاریخ و ساعت آغاز آن مدت بازجویی ، مدت استراحت بین دو بازجویی و تاریخ ساعتی را که شخص نزد قاضی معرفی شده است را در صورت مجلس قید کند و آن را به امضا یا اثرانگشت او برساند ، ضابطان همچنین مکلفند تاریخ و ساعت آغاز و پایان تحت نظر بودن را در دفتر خاصی ثبت و ضبط نمایند.
ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری :
متهم میتواند سکوت اختیار کند در این صورت مراتب امتناع وی از دادن پاسخ یا امضای اظهارات و صورت مجلس قید می شود.
لازم به ذکر است جرایم محاربه و افساد فی الارض و جرایم مربوط به اغتشاشات جز جرایم کیفری با مجازات ها سنگین می باشد و متهم باید بعد از دستگیری و تفهیم اتهام حتما در همه مراحل با یک وکیل دادگستری همراه باشد شما میتوانید با برقراری ارتباط با گروه وکلای کرج وکیل و تماس با واحد مشاوره از مشاوره با یک وکیل دادگستری بهره مند شوید .
ماده ۱۹۹ قانون آیین دادرسی کیفری:
پرسش و پاسخ ها باید بدون تغییر ، تبدیل یا تحریف نوشته شود و پس از قرائت برای متهم به امضا یا اثر انگشت او برسد. متهم با سواد خودش پاسخ را می نویسد مگر آن که نخواهد از این حق استفاده کند .
نتیجه گیری:
اعتراض با اغتشاش متفاوت است . در اعتراض در قانون مجازات اسلامی مجازاتی تعیین نشده است و طبق قانون اساسی اگر اعتراض موجب نا امنی ، از بین رفتن نظم عمومی کشور و رعب و وحشت نباشد آزاد است ولی اغتشاش با توجه به تحلیل های که در قانون برای آن در نظر گرفته شده است مجازات های متفاوتی دارد پس یکی از کارهایی که می توان انجام داد ، زمانی که شخص توسط ظابطین دستگیر می شود استفاده از حق سکوت مطابق ماده ۱۹۷ قانون آیین دادرسی کیفری و درخواست گرفتن وکیل پایه ک دادگستری داشته باشد . توجه داشته باشید متهمان دستگیر شده در اعتراضات باید وکیل متخصص در زمینه کیفری و با اشراف به قوانین حقوق شهروندی و کیفری اختیار کنند .
موسسه حقوقی کرج وکیل با در اختیار داشتن وکلا ی متخصص در زمینه کیفری از ابتدا تا موفقیت همراه شما خواهد بود.