وکیل داوری کیست و چه وظایفی دارد؟

برای حل اختلافات و درگیری ها راه های گوناگونی وجود دارد یک راه مراجعه به مراجع قضایی است این کار به دلیل پرونده های فراوان خیلی وقت گیر و هزینه بر می باشد ،لذا برای برطرف کردن این مشکلات انتخاب یک داور جهت داوری بین طرفین دعوا موثر خواهد بود و به مراتب بهتر و در کمترین زمان مسائل قابل حل و فصل می باشد.

داوری حقوقی

داوری حقوقی توسط فردی غیر از قاضی که طرفین آن را انتخاب نموده تا خصومت بین آنان برطرف گردد،این گونه داوری در خارج از دادگاه و در سطوح داخلی و یا بین المللی انجام می گیرد.
در ماده ۶ قانون تشکیل دادگاههای عمومی آمده ،طرفین دعوا در صورت توافق می توانند برای احقاق حق به قاضی تحکیم مراجعه نمایند،
در مفاد ۴۵۴ الی۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی باب هفتم به موضوع تعیین داور پرداخته شده در این مفاد این گونه بیان گردیده که داور می تواند شخصیت حقوقی ویاحقیقی باشد، بدین معنی که شرکت یا موسسه ای مانند مجموعه کرج وکیل که در این خصوص متخصص می باشد به عنوان داور برگزید و انتخاب وکیل داوری در همه مراحل طرح دعوا امکان پذیرخواهدبود.

وکیل داوری

در پرونده های داوری وکیل می تواند به دو صورت حاضر باشد به این گونه که یا در جایگاه داور بوده و قضاوت نماید یا به عنوان یک وکیل در جلسات داوری با حضور داور دیگر سعی بر دفاع از حق موکل و گرفتن رای داور به نفع خود باشد،
در پایان هر حکمی که صادر گردد قانونآ معتبر و لازم الاجرا است وکیل داوری به نوعی قاضی منتخب از سوی طرفین دعوا بوده که بعد از انعقاد قرارداد وظیفه قضاوت را برعهده خواهد گرفت.
چنانچه وکیل داوری انصاف و عدالت را رعایت ننماید مسئولیت کیفری ،انتظامی و مدنی متوجه اش خواهد شد. وکیل داوری متخصص باید از هوش بالا و ریزبین برخوردار باشد تا با حفظ خونسردی در شرایط گوناگون توانایی داوری را داشته وهر قدردر این زمینه دارای تجربه و با ریز کاری های آن آشنا تر باشد، آسان تر ازعهده این وظیفه بر خواهد آمد در هنگام انتخاب داور دقت شود که فرد منتخب در این حوزه حقیقتاً دارای تخصص کافی باشد و عملکرد منصفانه‌ای داشته تا برای طرفین دعوی دچار مشکلات بیشتری نگردد.

مزایای انتخاب وکیل داوری

انتخاب داور توسط طرفین دعوا باعث ایجاد اعتماد خواهد شد ومیتواتد برای حل و فصل اختلافات و سرعت رسیدگی و قطعیت نهایی دعوا بسیار گره گشا باشد و هزینه کمتری هم برای طرفین دارد ،در دادگاه ها امکان تمدید مدت قضاوت نیست و برابر قانون مصوبه مجلس شورای اسلامی ماده ۴۸۴ آیین دادرسی مدنی چنانچه در متن قرارداد طرفین دعوا و داور مدت زمانی قید نگردید، اعتبار قانونی آن سه ماه لحاظ می گردد و در صورت درخواست طرفین امکان تمدید آن وجود دارد.
به دلیل رسیدگی خصوصی اختلاف و نزاع موجود، در این روش بررسی ها با جزئیات بیشتری بوده و حکم صادره توسط داور دقیقتر است اگرچه انتخاب وکیل داوری مزایای فراوانی دارد لیکن در صورتی که هر یک از طرفین دعوا در حین داوری یا هنگام ابلاغ حکم داور احساس نمایند که ایراداتی وجود دارد اعتبار توافق طرفین از بین می‌رود و هر یک از طرفین تا ۲۰ روز بعد از تاریخ ابلاغ رای داوری فرصت دارند تا نسبت به ابطال رای داوری اقدام و دادخواست خود را از طریق دفتر خدمات قضایی ثبت و پیگیری کنند.

نکات مهم در هنگام تنظیم شرایط داوری 

همان طور که اشاره شد از نکات مهم ، انتخاب داوری منصف و مورد اعتماد است به جهت اینکه همه مسئولیت رسیدگی با وکیل داوری خواهد بودوباید در انتخاب فرد صالح دقت بیشتری شود.
*در قرارداد باید مدت زمان و محدوده داوری به شکل دقیق و کامل قید شود.
*در قرارداد شروط داوری باید به صورت واضح ،مکان برگزاری جلسات و نحوه فراخوانی طرفین و اطلاع رسانی رای داوری بیان شود.
*بعد از مکتوب نمودن همه قواعد داوری باید به امضای طرفین برسد.

مواردقانونی متوجه وکیل داوری

برابر ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی چنانچه اثبات دریافت رشوه به نفع یکی از طرفین دعوا توسط داور مشخص گردد فرد خاطی به شش ماه تا دو سال حبس یا به پرداخت جزای نقدی از ۳ تا ۱۲ میلیون ریال محکوم وهر آنچه گرفته به عنوان مجازات مودی به نفع دولت ثبت می گردد.
در ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی آمده هرگاه در اثر تدلیس ،تقلب یا تقصیر در انجام وظیفه داوران زیان مالی متوجه یک طرف یا طرفین دعوا گردد، داوران طبق موازین قانونی مسئول پرداخت جبران وارده میباشند.
طبق ماده ۴۷۴ قانون آیین دادرسی مدنی اگر داور پس از تقبل داوری بدون عذر موجه از جمله بیماری یا مسافرت و امثالهم در جلسات شرکت نکند یا استعفا دهد وازدادن رای خودداری نماید، ضمن جبران خسارت وارده به مدت پنج سال از حق انتخاب شدن به عنوان داوری محروم می گردد.

چه افرادی صلاحیت داوری ندارند؟

در ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی افرادی که فاقد شرایط داوری می باشند ذکر شده ، دادگاه نمی تواند اشخاص زیر را به عنوان داور تعیین نماید مگر با رضایت طرفین.
* کسانی که سن آنها از ۲۵ سال کمتر باشند.
* کسانی که در دعوا ذینفع باشند.
* کسانی که با یکی از طرفین دعوا قراب سببی و نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم داشته باشند.
* کسانی که قیم یا کفیل یا وکیل پایه یک دادگستری یا مباشر امور یکی از طرفین دعوا هستند یا یکی ازاصحاب دعوا ،مباشر امور آنان باشد.
* کسانی که خود یا همسرانشان وارث یکی از اصحاب دعوا باشند.
* کسانی که با یکی از طرفین دعوا یا با اشخاصی که قرابت نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم با یکی از اعصاب دعوا دارند در گذشته یا حال دادرسی کیفری داشته باشند.
* کسانی که خود یا همسرانشان و یا یکی از اقربای سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم او با یکی از اصحاب دعوا یا زوجه و یا یکی از اقربای نسبی یاسببی تا درجه دوم از طبقه سوم او در دادرسی مدنی دارند.
* کارمندان دولت در حوزه ماموریت آنان.

سوالات متداول

داوری حقوقی به چه معنی است؟
داوری حقوقی ،به معنای حل و فصل خصومت توسط شخصی غیر از قاضی که طرفین دعوا با رضایت خود آن را انتخاب می نمایند.
این گونه داوری در خارج از دادگاه و سطوح داخلی و یا بین المللی انجام میشود ،داور می تواند موسسه یا مجموعه ای با تجربه و متخصص در امرداوری مانند کرج وکیل یا شخص حقیقی باشد.

مزایای انتخاب وکیل داوری نسبت به مراجعه به دادگاه چیست؟
شناخت قبلی داور موجب ایجاد اعتماد به صورت ناخودآگاه می گردد، در این روش سرعت رسیدگی و قطعیت نهایی دعوا بیشتر خواهد بود ضمناً هزینه های طرفین خیلی کمتر و امکان تمدید مدت قضاوت نیز می باشد و رسیدگی هم دقیق تر و جزئی تر انجام می پذیرد.

چه افرادی را نمی توان به عنوان داور انتخاب کرد؟
کسانی که سن کمتر از ۲۵ سال دارند،افراد ذینفع دعوا ، اشخاصی که با طرفین دعوا نسبت سببی یا نسبی دارند، افرادی که وکیل طرفین دعوا هستند،وراث طرفین دعوا، کسانی که با طرفین دعوا یا نزدیکان سببی و نسبی آنان در حال یا گذشته سابقه ی کیفری دارند و کارمندان دولت در حوزه مدیریت آنها.

در صورت احساس وجود ایراد در فرایند و حکم داوری توسط یکی از طرفین دعوا چه اتفاقی می افتد؟
چنانچه هر یک از طرفین دعوا در هنگام داوری یا زمان ابلاغ حکم داور احساس کنند که ایراداتی وجود دارد اعتبار توافق طرفین از بین خواهد رفت درضمن هر یک از طرفین تا ۲۰ روز بعد از تاریخ ابلاغ رای داوری فرصت دارند تا نسبت به باطل نمودن رای داوری اقدام لازم را انجام دهند ودادخواست خود را از طریق دفتر خدمات قضایی ثبت و پیگیری نمایند.