جرایم رایانه‌ ای در قانون و بررسی صفر تا صد آن

دسته ای از جرایم در ایران به عنوان جرایم رایانه ای قانون گذاری شده اند. این دسته از جرایم مربوط به جرایمی است که در فضای اینترنت اتفاق می افتد. با توجه به این که فضای مجازی بسیار گسترش پیدا کرده است؛ جرایمی که در این فضا اتفاق می افتد که در حال گسترش است. در واقع با گسترش فضای مجازی بسیاری از مردم مورد سرقت‌ها و کلاهبرداری‌های فضای مجازی قرار می گیرند و متاسفانه فقط تعداد اندکی از مردم از نحوه شکایت این جرایم آگاهی دارند. به همین دلیل در این مقاله قصد ما این است که با شناخت جرایم رایانه‌ای نحوه طرح شکایت از این جرایم را هم بیان کنیم. بنابراین مشاوره حقوقی بگیرید و تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

 جرایم رایانه‌ ای در قانون

بر اساس قانون جرایم اینترنتی و رایانه ای  بر بستر رایانه و اینترنت انجام می شود. در سال ۱۳۸۸ با تصویب قانون جرایم رایانه‌ای، مجازات جرایمی که در فضای مجازی انجام می شد مشخص شد. بر اساس این قانون جرایم رایانه‌ای به انواع متفاوتی تقسیم شدند و برای هر کدام از آن‌ها حبس و پرداخت جریمه و جزای نقدی در نظر گرفته شد. براساس این قانون حتی امکان محکوم کردن مجرم به هر دو حبس و پرداخت جزای نقدی هم وجود دارد. جرایم رایانه‌ای می تواند شامل مواردی که در ادامه بیان میشود؛ باشد:

• جرایم مالی به کمک پردازش غیرقانونی داده ها و و دسترسی به دستگاه‌های پردازش گر به صورت غیر قانونی
• انجام جرم علیه حقوق فردی اشخاص به خصوص سرقت داده‌های شخصی و جعل هویت او
• کلاهبرداری از طریق ایجاد صفحه‌های جعلی و فریب مردم به خرید از این صفحات
• ایجاد درگاه‌های پرداخت تقلبی و جعلی و سرقت اموال مردم به کمک اینترنت یا جاسوسی از اطلاعات مهم اشخاص
• هک کردن سامانه‌های اینترنتی و انجام خرابکاری های رایانه‌ای

متاسفانه در خصوص تعریف مشخص جرم اینترنتی و رایانه‌ای در قانون ایران با مشکلاتی مواجه هستیم به این خاطر که در قانون مصوب سال ۱۳۸۸ تعریف مشخص و دقیقی بیان نشده است و فقط مصادیق آن و مجازات آن ها بیان شده است که در این قسمت برخی از این مصادیق بیان شد.

از بین رفتن حریم خصوصی در جرایم رایانه ای

امروزه بیشتر افراد از فضای مجازی استفاده می کنند و حتی در سال‌های اخیر استفاده از شبکه‌های اجتماعی گسترش بسیاری پیدا کرده است. همین امر باعث می شود که در اثر سهل انگاری حریم خصوصی افراد کاهش پیدا کند و بسیاری از سودجویان از طریق اینترنت به حریم خصوصی افراد دسترسی پیدا نمایند. استفاده از حریم شخصی افراد و دسترسی به رمزهای عبور، تصویر و حتی فیلم‌های افراد امکان استفاده غیر قانونی و سودجویانه از آن‌ها را فراهم میکند.

معمولا حریم خصوصی افراد با روش‌های متفاوتی نقض می شود برای مثال با هک کردن، سرقت اطلاعات شخصی، فیشینگ و ارسال بد افزار امکان نقض حریم خصوصی افراد و کلاهبرداری و سرقت رایانه‌ای از آن‌ها وجود دارد.

جرایم رایانه ای مالی

منظور از جرایم مالی در فضای رایانه این است که سارقین و کلاهبرداران با روش‌های اینترنتی در فضای مجازی اموال سایر اشخاص را غارت می کنند و حتی گاهی اوقات قربانیان هم از این امر آگاهی پیدا نمی کنند. این دسته از جرایم بیشتر در خریدهای اینترنتی اتفاق می افتد. خریدهای اینترنتی به این صورت است که باید بسیاری از اشخاص به یک درگاه اینترنتی وصل شوند و بعد از پرداخت مبلغ کالا برای آن‌ها ارسال می گردد. بسیاری از درگاه‌های پرداخت به صورت جعلی ایجاد می شد و بنابراین اموال بسیاری از اشخاص به غارت می رفت. با این حال بر اساس گزاش پلیس فتا با صدور رمز دوم پویا کلاهبرداری های اینترنتی تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.

ایجاد درگاه‌های جعلی تنها یکی از روش‌های کلاهبرداری و سرقت اموال متعلق به دیگری است. در روش‌های دیگری هم کلاهبرداران فضای مجازی با ایجاد فروشگاه‌های آنلاین تقلبی و ایجاد اعتماد بین مردم، آن‌ها را وادار به خرید از این فروشگاه‌ها می کنند. حتی گاهی اوقات فروشگاه‌هایی توسط کلاهبرداران ایجاد می شود که کالاهای تقلبی را و غیر واقعی را تبلیغ می کنند. همین امر باعث می شود که بسیاری از افراد به این دسته از کلاهبرداران اعتماد نمایند. در چنین مواردی کمک گرفتن از وکیل کلاهبرداری در فضای مجازی بهترین راه برای شکایت از این کلاهبرداری ‌های اینترنتی است.

آیا جرایم رایانه‌ ای قابل گذشت هستند؟

منظور از جرایم قابل گذشت آن دست از جرایمی است که اگر شاکی رضایت بدهد؛ متهم دیگر تحت تعقیب قرار نمی گیرد. در مقابل جرایم غیر قابل گذشت آن دسته از جرایمی است که گذشت شاکی تاثیری ندارد و همچنان متهم تحت تعقیب پلیس قرار می گیرد. در خصوص جرایمی که در بستر رایانه انجام می شود هم این وضعیت وجود دارد. برخی از جرایم مانند مزاحمت‌هایی که برای افراد در فضای اینترنت اتفاق می افتد؛ قابل گذشت هستند.

در مقابل جرایم دیگری مانند جاسوسی یا شنود غیر مجاز از داده ها و اطلاعات حساس به عنوان جرایم مهم و حساس دسته بندی می شوند و با گذشت شاکی امکان آزادی متهم یا مجرم وجود نخواهد داشت.

با این حال بهترین راه برای پیشگیری از جرایم اینترنتی این است که از رمزهای عبور قوی استفاده نمایند. همچنین استفاده از نسخه‎های بروز نرم افزارها، استفاده و نصب نرم افزارهای مناسب امنیتی، استفاده از تایید هویت دو مرحله ای، آگاهی از فریب های فضای مجازی و متصل شدن به شبکه‌های وای فای مناسب برخی از راهکارهایی است که می تواند در پیشگیری و حفظ حریم خصوصی و دادهای اینترنتی تاثیر گذار باشد.

سخن آخر

با وجود این که فریب و تقلب در فضای رایانه بسیار زیاد است و همواره سودجویانی هستند که بخواهند مردم را فریب بدهند؛ اما همیشه امکان پیشگیری از این جرایم وجود دارد. جرایم اینترنتی گاهی اوقات به دلیل عدم دقت به وجود می آید. بنابراین استفاده از رمزهای قوی و دقت در انتخاب خریدهای اینترنتی و تحقیق قبل از واریز وجه بسیار کمک کننده است.

در صورتی که به اطلاعات بیشتری در خصوص این دسته از جرایم نیاز دارید می توانید در قسمت نظرها سوالات خود را بپرسید یا با کمک شماره های درج شده در سایت و از طریق مشاوره حقوقی رایگان با وکلای کرج وکیل تماس بگیرید و مشاوره حقوقی رایگان با وکیل متخصص داشته باشید.

سوالات متداول

چطور باید از جرایم اینترنتی و رایانه ای شکایت کرد؟ شکایت از این جرایم از طریق پلیس فتا امکان پذیر است اما از آنجایی که زمان بر است بهتر است که با کمک یک وکیل به پلیس فتا مراجعه کنید.

مجازات پخش عکس دیگران چیست؟ بر اساس ماده ۱۶ جرایم اینترنتی و رایانه این هر کس صوت و تصویر شخص دیگری را پخش کند به حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال و پرداخت جزای نقدی محکوم خواهد شد.